Wat is metabolisme?

Metabolisme, of stofwisseling, is het proces waarmee je lichaam voedsel en vocht omzet in energie. Deze energie wordt gebruikt voor alles wat je lichaam doet, van ademen en bloed rondpompen tot bewegen en denken. De snelheid waarmee je lichaam deze energie verbruikt, wordt je stofwisselingssnelheid genoemd. Het metabolisme bestaat uit twee belangrijke onderdelen:

  1. Basale stofwisseling (BMR): Dit is de energie die je lichaam in rust nodig heeft om vitale functies uit te voeren, zoals ademhaling en hartslag. 
  2. Actieve stofwisseling: Dit is de energie die je verbruikt tijdens activiteiten zoals bewegen, werken, en zelfs het verteren van voedsel.

 

Waarom verschilt het metabolisme tussen mensen?

Er zijn verschillende redenen waarom het metabolisme sneller of langzamer is bij verschillende mensen:

  1. Lichaamssamenstelling: mensen met meer spiermassa hebben een hoger metabolisme. Spierweefsel verbruikt meer energie dan vetweefsel, zelfs als je niets doet.
  2. Leeftijd: naarmate je ouder wordt, verlies je spiermassa en zijn er veranderingen in hormonen, zoals een afname van oestrogeen bij vrouwen en testosteron bij mannen. Minder spiermassa betekent dat je lichaam minder calorieën verbrandt, zelfs in rust.
  3. Geslacht: over het algemeen hebben mannen een hoger metabolisme dan vrouwen, omdat ze meestal meer spiermassa hebben. Hormonen zoals testosteron bevorderen spieropbouw, wat helpt om de stofwisseling te versnellen.
  4. Hormonale veranderingen: een niet goed werkende schildklier kan je metabolisme vertragen, terwijl een overactieve schildklier het juist kan versnellen. In dit geval is er sprake van een medische aandoening, waarbij je meerder klachten ervaart en hulp nodig is.
  5. Genen: je genen spelen een rol in je basale stofwisselingssnelheid. Sommige mensen hebben hierdoor van nature een wat hoger metabolisme, wat betekent dat hun lichaam ook wat sneller calorieën verbrandt, zelfs in rust.

 

Heb ik invloed op mijn metabolisme?

Je kan zeker wat zelf doen om je metabolisme op peil te houden!

  • Krachttraining: bouw spiermassa op door regelmatig (om de 2-3 dagen) aan krachttraining te doen, zoals gewichtheffen of weerstandsoefeningen. Meer spiermassa helpt je lichaam om meer calorieën te verbranden, zelfs als je rust. Naarmate je ouder wordt, wordt dit dus steeds belangrijker en moet je zelfs iets méér doen om je spiermassa op peil te houden.
  • Eet voldoende eiwitten: eiwitten zijn moeilijker te verteren dan vetten of koolhydraten, wat betekent dat je lichaam meer energie verbruikt om ze af te breken. Eiwitrijke voeding kan ook helpen bij het behoud van spiermassa.
  • Genoeg slapen zijn elementen die het metabolisme positief beïnvloeden.

 

Hoewel sommige factoren van het metabolisme buiten je controle liggen, zijn er dus verschillende manieren om je stofwisseling op peil te houden, zelfs naarmate je ouder wordt.